Aumingja Mjólka, ég fæ tár í augun

Alveg er það merkilegt hvernig Mjólka fær einu sinni enn áheyrn og stórar fyrirsagnir fyrir að vera litla góða fyrirtækið sem ætlar að bjarga neytendum. Nú vill ekki Mjólka frjálsa verðlagningu á mjólkurvörum sem að sjálfsögðu yrði til að auka frelsi í viðskiptum og gefa færi á eðlilegri samkeppni.

Staðreyndir málsins eru þær að opinber verðlagning á mjók, sem verið hefur við líði um árabil, hefur aldrei náð til allra vara mjólkuriðnaðarins. Grunnvörurnar eins og drykkjarmjólk, súrmjólk, skyr, rjómi, brauðostar og viðbit hafa verið undir verðlagsákvæðum. Sérvörur eins og jógúrt, sýrður jómi og sérostar hafa hins vegar verið í frjálsri verðlagningu. Opinbera verðlagningin hefur haldið verði niðri á grunnvörunum og það svo mikið að mjólkuriðnaðurinn hefur þurft að verðleggja margar af þessum sérvörum sínum mun hærra en ella til að lifa af.

Samhliða opinberu verðlagningunni hefur verið (skv. lögum) verðtilfærsla milli þessara vöruflokka til að tryggja afkomu þeirra sem einungis framleiða vörurnar sem heyra undir opinberu verðlagninguna. Þetta hefur leitt til mikillar séræfingar, betri afkomu og lægra verðs á mjólkurvörum. Án verðtilfærslunnar (verkaskiptingar) hefðu við þessar aðstæður allir farið að framleiða einngöngu framlegðarhæstu vörurnar til að hafa afkomu og eingum dottið í hug að sinna því að hafa t.d. drykkjarmjólk á markaði.

Mjólka kemur inná markaðinn við þessar markaðsaðstæður, sem eru vissulega hvorki opnar né aðgengilegar nýjum fyrirtækjum. En hvað gerir Mjólka? Jú Mjólka kemur inná markaðinn og velur sér framlegðarháar vörur og tekur engan þátt í skuldbundinni verðtilfærslu sem er hluti af hinni opinberu verðlagningu og starfsumhverfinu sem mjólkuriðnaðurinn býr við.

Mjólka kemur sem sagt inná markaðinn og ætlar að "mjólka" bestu (framlegðarhæstu) vörurnar.

Mjólka er einmitt fyrirtækið sem hefði átt að berjast fyrir frelsi á markaði til að fá eðlilegt samkeppnisumhverfi, en hver er ástæðan nú. Ég held hún sé afar einföld, Mjólka er hrædd við frjálsa verðlagningu á mjólkurvörum. Óttast að fyrirtækið hafi ekki átt erindi sem erfiði inná þennan markað, eða með öðrum orðum sé ekki líklegt til að geta boðið neytendum lægra verð en nú er.

Í þessarri grein er vikið að ríkisstyrkjum til að rugla lesandann eina ferðina enn. Mjólkuriðnaðurinn nýtur ekki ríkisstyrkja, það eru hinsvegar bændurnir sem það gera við frumframleiðsluna. Mjólka er því "á spenanum", eins og þeir sjálfir komast að orði, þar líka eins og aðrir því mjólka kaupir mjólk af ríkisstyrktum bændum rétt eins og Mjólkursamsalan.

Hættu þessu væli stöðugt í fjölmiðlum Ólafur og farðu að snúa þér að því að reka fyrirtækið þitt á réttum forsendum, eigendum þess og neytendum til hagsbóta.

"Mjólkursamsalan ætlar að beita afli gagnvart Mjólku"

Athugasemdir

[S. (IP-tala skráð) 21.3.2007 kl. 10:55]

Alveg er það furðulegt að heyra svona rök á árinu 2007. Ég hreinlega trúi því ekki að til séu menn sem trúa því virkilega að MS og einokun þeirra sé til hagsbóta fyrir bændur eða neytendur, hvað þá hvorutveggja. Hvað er svona sérstakt við mjólkurvörur að þær þurfi verndun gegn samkeppni? Ertu semsagt að segja að samkeppni sé slæm? Hvaða rök eru það að mjólk sé með lága framlegð? Ertu búinn að kynna þér eiginfjárstöðu MS? Hvað með það þó þeir hjá Mjólku fari í sýrðan rjóma og aðra framlegðaháa vöru? Er kannski ástæðan sú að MS hefur verið að okra á okkur neytendum á þessum vörum? Ég held að við ættum að taka allri samkeppni fagnandi og hætta þessum 19. aldar hugsunarhætti að hér geti ekki þrifist samkeppni á landbúnaði.

[Hólmgeir Karlsson, 21.3.2007 kl. 11:38]

Ef þú heldur að ég sé á móti samkeppni, þá giska ég á að þú sér lesblindur óskráði S. Ég vil bara að menn komi heiðarlega fram í viðskiptum eins og annars staðar og séu ekki að gera útá það hversu almenningur er lítið upplýstur um þessi mál. Útá það hefur Mjólka verið að gera allt frá því hún birtist.

[Kleópatra Mjöll Guðmundsdóttir (IP-tala skráð) 21.3.2007 kl. 14:26]

ég hélt að mjólka væri nú bara að gera góða hluti ... einhversstaðar verða þaeir að byrja og það er skiljanlegt að þeir þurfi að skila hagnaði fyrst til að gera grunn að góðu fyrirtæki ... er það ekki???

[Hólmgeir Karlsson, 21.3.2007 kl. 17:54]

Hæ Kleópatra:) ... jú Mjólka er út af fyrir sig að gera góða hluti, en það sem mér fellur ekki er hvernig fyrir tækið hefur allt frá stofnun þess náð athygli fjölmiðla og neytenda með blekkingum. Fyrirtækið kemur inná markaðinn sem "frelsandi engill" sem gefur það út að það geti framleitt og boðið neytendum mjólkurvörur án allra síkissstyrkja. Eins og ég gat um í bloggfærslunni minni þá er mjólkuriðnaðurinn ekki ríkisstyrktur, heldur er framleiðsla bændanna sjálfra ríkisstyrkt. Mjólka er eins og allir aðrir að kaupa mjólk af bændum sem hefur verið niðurgreidd með styrkjum.

Mjólkuriðnaðurinn hefur ekki búið við frjálsa samkeppni, sem er að mörgu leiti eðlilegt þar sem ríkið er að fjármagna frumframleiðsluna að hluta. Ríkið hefur þannig veitt greininni aðhald með opinberri verðlagningu og hlutast til um verkaskiptingu sem leiðir til lægri framleiðslukostnaðar og lægra verðs til neytenda.
Mjólka kemur hins vegar inná markaðinn og neitar að hlýta því "markaðsumhverfi" sem öðrum mjólkurfyrirtækjum hefur verið sett. Þannig er Mjólka að reyna að fleyta rjómann af markaðnum og tekur enga ábyrgð á samningum bænda og ríkis um hagræðingu og lægra verð til neytenda.

Ég myndi treysta mér fullkomlega til að stofna mjólkurfyrirtæki og koma inná markaðinn og stórgræða á því á stuttum tíma ef ég kæmist upp með að hunsa allar þær leikreglur sem markaðnum hafa verið settar. En hvað myndi þetta þýða fyrir neytendur og ríkið? .. aukinn kostnað og hærra verð á matarkörfunni.

Ég á því ekkert betra heilræði til Mjólku en að virða þær leikreglur sem eru á markaðnum og koma heiðarlega fram bæði við þá sem eru þar fyrir og jafnframt við fjölmiðla og neytendur.

Að lokum verð ég að segja að það sem mér gremst mest er hve fjölmiðlar eru alltaf tilbúnir að fjalla um þessi mál sem upphrópanir í stað þess að upplýsa lesendur með faglegum hætti um málin. Til þess þurfa fjölmiðlamenn auðvitað að leggja á sig talsverða vinnu til að draga upp sanngjarna og rétta mynd.
Vona að ég kaffæri þig ekki með þessum skýringum "elsku" bloggvinur

[Jón Steinar Ragnarsson, 22.3.2007 kl. 09:21]

Auðvitað á samkeppni að vera frjáls fyrst það er lögbundið. Það er ekkert sem mælir með einhverjum undanþágum þar.  Ekki er ég viss um að til lengdar verði það ódýrara fyrir okkur í græðgisvæðingunni, sem heimtar hærra arðshlutfall með hverju reikningsári.  Það sýnir sig í annari verslun. Ekki munu bændur heldur sitja sáttari við verðum, þeir eru pyntaðir til lægra og lægra afurðaverð og að bera afföllin líka á frjálsum markaði. Annars fá þeir ekki inni hjá hinum stóru. Lækkandi verð frá framleiðendum þýðir ekki lægra verð til neytenda á þeim markaði, sem við búum við, heldur hærri arðtölum smásölunnar.  Ekki nennum við neytendur til lengdar að hafa verðlagseftirlitið í okkar höndum. Einu sinni heyrði ég af mönnum, sem vildu dreifa neytendablaði frítt í hús vikulega til að veita m.a. versluninni aðhald í verðlagsmálum. Það var blásið af af því að enginn vildi kosta slíkt. Enginn vildi auglýsa í slíku áróðursriti.

Það er vandlifað í þessum heimi.